เส้นผมแต่ละเส้น จะมีเนื้อผม 3 ชั้น- ชั้นนอกสุด เรียกว่า cuticle หรือเปลือกนอก ซึ่งประกอบด้วยเกล็ดที่เรียงซ้อนๆ กัน
- ชั้นกลางเป็นชั้นเซลล์ส่วนนอก หรือ cortex ที่ทำให้เส้นผมมีความยืดหยุ่น แข็งแรง และมีสีสัน
- ชั้นในสุดเรียกว่า medulla ประกอบด้วยเซลล์กลมที่ให้ความหนาแก่เส้นผม
หน้าที่หลักของเส้นผมคือป้องกันผิวหนังหรือศีรษะไม่ให้สูญเสียความร้อนมากเกินไป เส้นผมมีอัตราการเติบโตรวดเร็วกว่าส่วนอื่นๆ ของร่างกาย ระหว่างอายุ 11-30 ปี เส้นผมสามารถยาวขึ้นได้ถึงเดือนละครึ่งนิ้ว เส้นผมที่มีสุขภาพดีจะมีความแข็งแรง
ผู้ที่เริ่มมีปัญหาสุขภาพ เช่น รับประทานอาหารไม่ถูกหลักโภชนาการ ขาดการออกกำลังกาย อดนอน หรือเครียด เส้นผมจะเป็นกระจกสะท้อนสภาวะร่างกายและจิตใจของผู้นั้นได้ สังเกตได้จากเส้นผมที่เคยเป็นเงางามกลับหมองด้าน การดูแลเส้นผมจึงไม่ได้ขึ้นอยู่กับการเลือกใช้แชมพูและครีมนวดผมเท่านั้น แต่ขึ้นอยู่กับการดูแลสุขภาพร่างกายและจิตใจด้วย
ความสกปรกของเส้นผมมีสาเหตุใหญ่มาจากน้ำมันธรรมชาติที่หล่อลื่นเส้นผม ซึ่งจะดึงดูดให้สิ่งสกปรกมาเกาะติด สบู่ใช้สระผมได้ไม่ดี เพราะสบู่จะทิ้งคราบของมันเองให้เกาะผม นอกจากนี้ เจล มูส หรือน้ำมันแต่งผมต่างๆ ก็เป็นตัวการทำให้ผมสกปรกมากขึ้นเช่นกัน
ช่างแต่งผมส่วนมากแนะนำว่า ไม่ควรใช้แชมพูและครีมนวดผมชนิดเดียวซ้ำๆ เพราะผมจะเริ่มชินกับแชมพูและครีมนวดนั้นๆ นอกจากนี้ มันจะเริ่มทิ้งสิ่งตกค้างเดิมๆ ให้หมักหมมอยู่บนเส้นผมด้วย
แชมพูที่มีฟองมากๆ ก็ไม่ได้แปลว่าจะช่วยให้ผมสะอาดขึ้น ฟองไม่มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับประสิทธิภาพในการทำความสะอาด ตรงกันข้าม หากมีสารที่ทำให้เกิดฟองตกค้างอยู่บนศีรษะมากๆ จะยิ่งเป็นผลเสียมากกว่าผลดี ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องเทแชมพูคราวละมากๆ หรือใช้แชมพูที่มีฟองเยอะๆ แชมพูที่มีส่วนผสมของสารธรรมชาติอาจจะมีฟองน้อย แต่ไม่ได้หมายความว่าจะสระไม่สะอาด
ส่วนครีมนวดผมนั้น ช่วยให้เกล็ดผมที่เปลือกนอกราบเรียบ หลังใช้ครีมนวดผมจึงรู้สึกว่าผมนุ่ม เรียบลื่นขึ้น และไม่พันกันหลังสระ อย่างไรก็ตาม ครีมนวดผมไม่ได้ช่วยสมานผมแตกปลายแต่อย่างใด
ครีมนวดผมจะเคลือบเส้นผมเพียงภายนอกเท่านั้น ไม่ได้ซึมลึกลงไปถึงเนื้อผม ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องหมักครีมนวดผมไว้นานๆ ยกเว้น ครีมนวดผมประเภท deep conditioner เช่นที่ผสมแพนธีนอล ซึ่งสามารถซึมลึกลงไปในเนื้อผมได้จึงต้องทิ้งไว้นานหน่อย ระหว่างรอก็นวดหนังศีรษะ กระตุ้นการไหลเวียนโลหิตไปด้วย ก็จะช่วยให้เส้นผมและหนังศีรษะมีสุขภาพดียิ่งขึ้น สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่งก็คือ การล้าง ต้องล้างให้สะอาดหมดจดทั้งแชมพูและครีมนวดผม มิฉะนั้น สารที่ตกค้างอยู่บนผม จะทำให้ผมลีบและกระด้าง
คนโบราณสระผมด้วยมะกรูดผสมน้ำข้าวสัปดาห์ละครั้ง แต่สมัยนี้น้ำข้าวคงจะหายาก อาจใช้รำข้าวนำมาทำเลียนแบบคนโบราณด้วยวิธีการสมัยใหม่ดังนี้
ใช้มะกรูด 1 ลูก ผ่าครึ่ง แล้วใส่ไมโครเวฟประมาณ 2 นาที พอให้น้ำมันมะกรูดออกมา จากนั้นโรยรำข้าวลงไปสัก 1 ช้อนโต๊ะ ถ้าจะให้ดี หาส้มป่อยมาอุ่นในไมโครเวฟพร้อมกับมะกรูดด้วย จากนั้นนำมาขยี้เบาๆ ลงบนเส้นผมให้ทั่ว แล้วหมักไว้ 3-5 นาที ล้างออกด้วยน้ำเปล่า เพียงเท่านี้ก็ช่วยให้เส้นผมสะอาดได้ เหมือนๆ กับการสระด้วยแชมพูทั่วไป นอกจากการใช้แชมพูและครีมนวดผมแล้ว ยังมีสูตรง่ายๆ อยู่หลายสูตรที่จะช่วยฟื้นฟูสภาพเส้นผมของคุณได้เบียร์สักแก้วทิ้งให้ฟองหายฟู่ ผสมกับน้ำสะอาดประมาณ 3 แก้ว ชโลมเส้นผมให้ทั่ว แล้วล้างออกให้หมดกลิ่น จะช่วยให้เส้นผมมีน้ำหนักและสปริงตัวดีขึ้น
ถ้ามีกล้วยที่งอมจนกินไม่อร่อยแล้ว อย่าเพิ่งทิ้ง เอามาบดรวมกับน้ำมันพืชสักช้อน และน้ำมะนาวอีกสัก 1-2 หยด หมักลงบนเส้นผมที่แห้ง ทิ้งไว้ไม่เกินครึ่งชั่วโมง แล้วสระด้วยแชมพูตามปกติ โปแตสเซียมในกล้วยจะช่วยบำรุงหนังศีรษะ น้ำมันพืชช่วยหล่อลื่นหนังศีรษะและเส้นผม ส่วนน้ำมะนาวช่วยปรับสมดุลกรดด่าง และทำให้เกล็ดผมราบเรียบและเป็นเงางามขึ้น หากรู้สึกว่าเส้นผมแห้งกว่าธรรมดา ก็หาไข่สักฟอง แยกไข่แดงและไข่ขาวออกจากกัน ตีไข่แดงให้แตก ตีไข่ขาวให้ขึ้นฟู แล้วผสมกลับเข้าด้วยกัน นวดเส้นผมและหนังศีรษะ ทิ้งไว้สัก 5 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำเย็น เพราะน้ำร้อนอาจจะทำให้ไข่สุกอยู่บนศีรษะของคุณ สูตรการดูแลผมที่สามารถทำด้ด้วยตนเอง
|
แชมพูไข่ผสมน้ำมะนาว |
ไข่แดง 2 ฟอง น้ำมะนาว 1/2 ช้อนชา น้ำอุ่น 1 ถ้วย |
วิธีทำ ตีไข่แดงให้ขึ้นฟู จากนั้นค่อยๆ เติมน้ำมะนาว ตีให้เข้ากันดี แล้วค่อยเติมน้ำอุ่นผสมให้เป็นเนื้อเดียวกัน นำมาชโลมลงบนเส้นผมที่เปียกหมาดๆ นวดให้ทั่วศีรษะประมาณ 2 นาที การนวดศีรษะจะช่วยกระตุ้นรากผมและลดความตึงเครียดด้วย จากนั้นให้คลุมผมทิ้งไว้อีกประมาณ 10 นาที แล้วค่อยล้างออก สูตรนี้จะช่วยให้ผมนิ่ม มีน้ำหนัก และเพิ่มประกายเงางามให้แก่เส้นผม |
|
แชมพูไข่ผสมน้ำส้มคั้น |
ไข่ 1 ฟอง น้ำส้มคั้น 2 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ ตีไข่ในน้ำส้มคั้นจนเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน แล้วนำมานวดให้ทั่วทั้งเส้นผมและหนังศีรษะ ทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที แล้วล้างออกให้สะอาด สูตรนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีผมมันและคันจนผิดปกติ |
|
แชมพูไข่ผสมบรั่นดี |
ไข่ 2 ฟอง บรั่นดี 5 ช้อนโต๊ะ น้ำอุ่น 5 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ ตีไข่ให้ขึ้นฟู ค่อยๆ ผสมบรั่นดี แล้วเติมน้ำอุ่นลงไป คนให้เข้ากัน นำมาลูบไล้ให้ทั่วศีรษะ ทิ้งไว้ 10 นาที แล้วล้างออก สูตรนี้จะช่วยให้เส้นผมนุ่มสลวย แข็งแรง |
|
แชมพูไข่ผสมน้ำมันมะกอก |
ไข่ 2 ฟอง น้ำมันมะกอก 2 ช้อนชา |
วิธีทำ ตอกไข่ใส่ถ้วย แล้วค่อยๆ เหยาะน้ำมันมะกอกลงไป คนให้เข้ากัน แล้วนำไปหมักลงบนเส้นผม ทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำเปล่า สูตรนี้จะช่วยเพิ่มน้ำหนักและความเงางามให้แก่เส้นผม |
|
แชมพูผสมว่านหางจระเข้ |
แชมพูที่ใช้อยู่เป็นประจำ 2 ช้อนโต๊ะ วุ้นว่านหางจระเข้ 1 ช้อนชา น้ำเปล่า 1 ถ้วยตวง |
วิธีทำ ผสมส่วนผสมทั้งหมดเข้าด้วยกัน แล้วทิ้งไว้ 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นจึงนำแชมพูที่ได้มาสระผมตามปกติ สรรพคุณของว่านหางจระเข้คือ ช่วยให้เส้นผมอ่อนนุ่มและมีน้ำหนัก |
|
มาส์กผมจากกล้วยหอม |
กล้วยหอมสุก 1 ผล น้ำมันมะกอก 2 ช้อนชา |
วิธีทำ บดกล้วยให้ละเอียด ค่อยๆ เติมน้ำมันมะกอกลงไป คนให้เป็นเนื้อเดียวกัน นำมาพอกลงบนผมที่แห้งตั้งแต่โคนจดปลายผม หมักทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที แล้วสระออกด้วยแชมพูตามปกติ สูตรนี้จะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผมแห้ง |
|
มาส์กผมจากแครอท |
แครอทปั่น 2 หัว น้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ ข้าวโอ๊ตบด 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมันอัลมอนด์ 1 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ นำส่วนผสมทั้งหมดมาผสมเข้าด้วยกัน จนกลายเป็นเนื้อครีมเหนียวข้น ชโลมเนื้อครีมให้ทั่วเส้นผม แล้วคลุมผมทิ้งไว้ประมาณ 15-20 นาที แล้วจึงสระผมด้วยแชมพูตามปกติ สารเบต้าแคโรทีนในแครอท รวมทั้งน้ำผึ้งจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและประกายเงางามให้แก่เส้นผม |
|
มาส์กผมฟรุตสลัด |
กล้วย 1/2 ลูก น้ำมะนาว 1 ช้อนชา น้ำกะทิ 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมะละกอ 1 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ ผสมส่วนผสมดังกล่าวเข้าด้วยกัน แล้วนำมาชโลมให้ทั่วศีรษะ ใช้นิ้วมือนวดคลึงให้ส่วนผสมซึมลงสู่เส้นผมได้ดียิ่งขึ้น ทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที แล้วสระผมตามปกติ สูตรนี้จะช่วยเพิ่มชีวิตชีวาและทำให้เส้นผมเป็นเงางามมากขึ้น |
|
ครีมนวดผมจากโยเกิร์ต |
โยเกิร์ตรสธรรมชาติ 5 ช้อนโต๊ะ ไข่ 1 ฟอง น้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ ตีไข่แดงและไข่ขาวให้เข้ากัน แล้วเติมโยเกิร์ตและน้ำผึ้งลงไป คนให้เข้ากันอีกครั้ง นำมานวดหมักผมหลังจากสระผมจนสะอาดดีแล้ว ทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำเปล่า สูตรนี้เหมาะสำหรับผมแห้งเสีย ช่วยให้ผมนิ่ม มีน้ำหนัก จัดทรงได้ง่าย |
|
ครีมนวดผมนมเปรี้ยว |
นมเปรี้ยว 10 ช้อนโต๊ะ ไข่ 1 ฟอง |
วิธีทำ ตีไข่ให้ฟู เติมนมเปรี้ยวลงไป คนให้เข้ากัน นำมาชโลมผมให้ทั่วศีรษะ หมักทิ้งไว้สักครู่ แล้วล้างออก สูตรนี้เหมาะสำหรับผมมัน |
|
ครีมนวดผมน้ำมันมะพร้าว |
ส่วนผสม ไข่แดง 1 ฟอง น้ำมันมะพร้าว 2 ช้อนโต๊ะ |
วิธีทำ ตีไข่แดงให้ขึ้นฟู แล้วค่อยๆ หยดน้ำมันมะพร้าวลงไป คนให้เข้ากัน นำมาชโลมเส้นผมให้ทั่ว และนวดกระตุ้นหนังศีรษะสักพัก ทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที แล้วค่อยล้างออก ใช้สัปดาห์ละ 2 ครั้ง จะช่วยบำรุงเส้นผมให้ชุ่มชื้น มีชีวิตชีวา และจัดทรงได้ง่ายขึ้น เหมาะสำหรับผมแห้ง |
จะเลือกใช้สูตรไหน ก็เลือกให้เหมาะกับสภาพเส้นผม ที่สำคัญต้องไม่ลืมว่า บำรุงเส้นผมแต่เพียงภายนอกนั้นไม่เพียงพอ ต้องบำรุงจากภายในด้วย คือต้องรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง รวมถึงดูแลสุขภาพจิตใจควบคู่กันไปด้วย
