ในปัจจุบันมีเครื่องดื่มมากมายหลายชนิดที่ทั้งโฆษณา ทั้งพูดกันปากต่อปากว่าดีต่อสุขภาพ มีสารอาหาร มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเรื่องความสวยความงามและสุขภาพร่างกาย ทีนี้เราลืมไปแล้วหรือเปล่าว่าในขวดหรือในแก้วนั้นมีอย่างอื่นอีกนอกจากสารอาหารที่บรรยายสรรพคุณเยอะแยะ นั่นก็คือ น้ำตาล ตัวการสำคัญที่ทำให้โรคเบาหวานไม่สามารถควบคุมได้ ยกตัวอย่างเช่น น้ำอัดลม 1 กระป๋อง มีน้ำตาลประมาณ 6 ช้อนชา แล้วมาดูกันว่า เครื่องดื่มอื่นๆ มีน้ำตาลมากน้อยแค่ไหน

• น้ำผลไม้
หลายคนที่เห็นหัวข้อคงสวนกลับในทันทีว่า ดื่มน้ำผลไม้แท้ 100% หรือคั้นเองสดๆ ที่บ้านไม่มีการเติมน้ำตาลลงไปแน่นอน แต่ลืมไปแล้วหรือเปล่าว่าน้ำผลไม้นั้นได้น้ำตาลจากผลไม้สดๆ จำนวนมากอัดแน่นกันอยู่ในกล่อง ลองคิดดูว่าจะได้น้ำส้มสัก 1 แก้วต้องใช้ส้มสักกี่ผล ถ้าใช้สัก 2 ผล ปริมาณน้ำตาลก็เท่ากับส้ม 2 ลูก ไม่ได้หายไปไหน โดยทั่วไปน้ำผลไม้ประมาณ 1 แก้ว จะให้น้ำตาลเท่ากับน้ำอัดลม 1 กระป๋อง แถมดื่มลงไปแล้วยังไม่อิ่ม แป๊บเดียวก็ไปกินอย่างอื่นอีก ดังนั้นผลไม้สดอาจจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าโดยเฉพาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

• น้ำเต้าหู้
เป็นเครื่องดื่มที่ทดแทนอาหารเช้ามาช้านาน แต่ลืมไปแล้วหรือเปล่าว่าน้ำตาลหรือน้ำเชื่อมที่เติมลงไปก่อนตักน้ำเต้าหู้ตามนั้นหวานมากแค่ไหน ถ้าอยากดื่มก็น่าจะบอกว่า ไม่ใส่น้ำตาล แล้วมาเติมน้ำตาลเทียมเอง อย่าบอกว่าหวานน้อยเพราะหวานน้อยของคนขายน้ำเต้าหู้ อาจจะไม่น้อยสำหรับโรคของเราก็ได้

• นมถั่วเหลือง
เป็นญาติพี่น้องกับน้ำเต้าหู้ เป็นที่นิยมมากโดยเฉพาะช่วงเทศกาลกินเจ นมถั่วเหลืองโชคดีหน่อยที่พลิกข้างกล่องแล้วจะเห็นฉลากโภชนาการเป็นกล่องสี่เหลี่ยมมีตัวหนังสือจิ๋วๆ เรียงรายเต็มไปหมด มองหาคำว่าน้ำตาลแล้วดูว่ามีสักกี่กรัม น้ำตาล 1 ช้อนชาหนักประมาณ 5 กรัม ถ้านมถั่วเหลืองยี่ห้อไหนน้ำตาลเกิน 20 กรัมก็เหมือนกินน้ำตาลไปเกิน 4 ช้อนชาเลยทีเดียว

• นมเปรี้ยวพร้อมดื่ม
หลากหลายรสที่มีจุลินทรีย์เป็นประโยชน์ต่อระบบทางเดินอาหาร ช่วยในการขับถ่าย ยี่ห้อดังๆ อย่างยาคูลท์ที่ขวดจิ๋ว แต่น้ำตาลไม่จิ๋วตาม ถ้าพูดกันง่ายๆ การกินนมเปรี้ยวประมาณ 1 ขวดจะได้น้ำตาลเท่ากับน้ำอัดลมครึ่งกระป๋อง บางคนเห็นขวดเล็กกลัวไม่ถ่าย กินเข้าไป 4 ขวด สุดท้ายก็เหมือนกินน้ำอัดลมไป 2 กระป๋อง

• เครื่องดื่มมอลต์สกัด
ที่รู้จักกันดีในชื่อไมโล โอวัลติน มีส่วนผสมของนม บางสูตรมีการเติมธัญพืชลงไปเพิ่มคุณค่า แต่ในถ้วยเครื่องดื่มนั้น เคยอ่านข้างซองไหมว่ามีน้ำตาลอยู่เท่าไร เพราะ 1 ซองมีน้ำตาลไม่ด้อยไปกว่าน้ำอัดลม 1 กระป๋องเลย

• ชาเขียว
ที่ได้รับคำร่ำลือว่าช่วยลดน้ำหนักแถมมีสารต้านอนุมูลอิสระ ทำให้สวย ต้านมะเร็ง เสริมสุขภาพ ตัวชาเขียวเองก็มีสารดังกล่าวจริง แต่การแต่งรสให้อร่อยจำเป็นต้องใช้น้ำตาลเพื่อกลบรสขมตามธรรมชาติของชา ดังนั้นชา 1 ขวดจึงมีน้ำตาลไม่น้อยหน้าน้ำอัดลม 1 กระป๋อง

• เครื่องดื่มเสริมสุขภาพอื่นๆ
ไม่ว่าจะเป็นเครื่องดื่มที่เติมกรดอะมิโน แมกนีเซียม คอลลาเจน คาร์นิทีน โคเอนไซม์คิวเทน หรือแม้แต่รังนกพร้อมดื่มที่เป็นอาหารเก่าแก่ ก่อนจะดื่มควรลองดูข้างขวดว่ามีน้ำตาลเท่าไร เป็นสูตรปรับปรุงที่ใช้น้ำตาลเทียมหรือเปล่า เพื่อให้แน่ใจว่าสิ่งนั้นเป็นประโยชน์ต่อเรามากกว่าเป็นโทษ

บทความโดย: อารีย์ ประจันสุวรรณ

สาขาวิชาต่อมไร้ท่อและเมตะบอลิสม ภาควิชา อายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย