สะตอเป็นพืชในวงศ์ LEGUMINOSAE-MINOSOIDEAE มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Parkin Speciosa Hassk และชื่อพื้นเมืองว่า กะตอ สะตอ (ภาคใต้และภาคกลาง) ปะตา ปัดเต๊าะ (ภาคใต้-ยะลา,ปัตตานี) ปาไต (ภาคใต้,สตูล)

สะตอเป็นพืชพื้นเมืองของป่าธรรมชาติภาคใต้ มักเก็บได้ตามเขา ผู้ที่หาสะตอเป็นประจำจะรู้แหล่งสะตอและมักไปหาในป่าไกลจากหมู่บ้าน บางครั้งใช้เวลา 1-2 วัน เมื่อเก็บได้จำนวนมากก็นำมารับประทาน และไปขายในตลาด ในตลาดสดแทบทุกจังหวัดของภาคใต้จะมีผักสะตอขายเกือบตลอดปี ในหน้าฝนจะมีราคาถูก ส่วนหน้าหนาวหน้าแล้งจะพบน้อยและราคาแพง สะตอเป็นอาหารที่ชาวใต้มักนิยมรับประทานเนื่องจากมีรสชาติที่ทำให้เจริญอาหารและนิยมใช้เป็นของฝาก ปัจจุบันชาวบ้านภาคอื่นก็รับประทานสะตอเช่นกัน

สะตอเป็นไม้ยืนต้นสูงมากกว่า 30 เมตร ลำต้นตั้งตรงและออกกิ่งสาขาอยู่บริเวณส่วนบนของลำต้น บริเวณกิ่งก้านอ่อนมีขนปกคลุม ใบเป็นใบประกอบก้านใบรวมยาว 18-30 ซม. ใบแขนงแตกเป็น 14-18 คู่ และแตกเป็นใบย่อย 21-38 คู่ ใบย่อยมีขนาดเล็กกว้าง 1.5-2.2 ซม. และยาว 6-9 มม. ฝักยาว 36-45 ซม. ฝักบิดเป็นคลื่นฝักอ่อนสีเขียวแก่จะเปลี่ยนเป็นสีดำ เมล็ดรูปกลมรี แบน เรียงตามความยาวของฝัก เมล็ดมีขนาดกว้าง 1.5-2 ซม. ยาว 2-2.5 ซม.

การปลูก-มักขึ้นบริเวณบนเขาและเนินเขาแถบภาคใต้ นอกจากนี้ยังพบสะตอในภาคตะวันออกแถบจันทบุรี ระยอง และตราด สะตอเป็นพืชที่ชอบความชื้นสูง ดินอุดมสมบูรณ์ ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด การปักชำกิ่ง และการติดตา

ส่วนที่เป็นผัก/ฤดูกาล- ยอดอ่อนและเมล็ดที่เจริญเต็มที่ รับประทานเป็นผัก มีมากในฤดูฝน

การปรุงอาหาร- ยอดอ่อนของสะตอรับประทานเป็นผักสด แกล้มกับน้ำพริกและแกงรสจัด มีการรับประทานเมล็ดสะตอ 4 วิธี

~รับประทานเป็นผักสด เมล็ดรับประทานเป็น “ผักเหนาะ” แกล้มกับอาหารรสเผ็ด เช่น น้ำพริก แกงเผ็ด ไตปลา เป็นต้น วิธิการรับประทานอาจรับประทานเพาะเมล็ด หรือรับประทานเมล็ดสะตอพร้อมเยื่อบางสีขาวที่หุ้มเมล็ดสะตออยู่ด้วยก็ได้

~รับประทานเป็นผักโดยเผาหรือต้มให้สุกก่อน และนำไปรับประทานเป็นผักเหนาะ

~นำเมล็ดทำเป็นสะตอดอง การดองอาจจะดองทั้งเปลือกหรือแกะเฉพาะเมล็ดมาดองก็ได้ โดยเอาสะตอมาลวกหรือต้มให้สุกก่อน จากนั้นจึงต้มน้ำเกลือผสมน้ำตาลทรายเล็กน้อย ทิ้งให้เย็นและใส่สะตอแช่ทิ้งไว้ 3-5 วัน สะตอจะมีรสเปรี้ยว บางคนอาจใส่น้ำซาวข้าว เพื่อให้เปรี้ยวเร็ว ชาวบ้านแถวนราธิวาส มักใส่ส้มแขกหรือเปลือกชะมวงลงไปด้วย เพื่อให้เปรี้ยวเร็วขึ้น

~นำเมล็ดสะตอมาปรุงอาหาร มักจะมีผัดเผ็ด ผัดเปรี้ยวหวาน (มักผัดร่วมกับกุ้งหรือเนื้อ) แกงกะทิ (มักนำสะตอแกงร่วมกับหัวปลี หน่อไม้) หรือผัดสะตอใส่กะปิ