ขอขอบคุณภาพจาก Claire Mueller 

ทุกวันนี้จะเข้าห้องน้ำไม่ว่าจะปลดเบาหรือปล่อยหนักแต่ละที สิ่งที่ต้องมีและขาดไม่ได้คือ กระดาษชำระ ที่ใช้ทำความสะอาด ที่ต้องนุ่ม ไม่ยุ่ยง่าย ไม่เป็นขุยติดผิวหนัง แต่วันนี้เราจะไม่พูดถึงคุณสมบัติ แต่เราจะมาดูประวัติและต้นกำเนิดของกระดาษชำระมีที่มาอย่างไร และถือกำเนิดมาตั้งแต่เมื่อไร 

ยุคก่อนกำเนิด

ก่อนที่จะไปดูกันว่า กระดาษชำระเกิดขึ้นเมื่อไร เรามาดูก่อนว่า ก่อนหน้านี้เราใช้อะไรเช็ดหลังจากการขับถ่าย 

หากมองย้อนกลับไป เราจะเห็นว่ามนุษย์เราเป็นคนง่ายๆ หาอะไรได้ หรืออะไรอยู่ใกล้ก็ใช้อันนั้น ตัวอย่างเช่น ชาวประมงใช้เปลือกหอย ชาวไทยและชาวเยอรมันทั่วไปใช้ใบไม้ คนมีอันจะกินในยุคกลางใช้ขนแกะ ชาวเมดิเตอร์เรเนียนใช้มือซ้าย ชาวโรมันใช้ไม้หุ้มปลายด้วยฟองน้ำที่แช่ในโถน้ำเกลือ ชาวอเมริกันใช้ซังข้าวโพดหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ 

แล้วกระดาษเข้ามาเมื่อไร

มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์บอกว่า จีน เป็นชาติแรกที่ใช้กระดาษชำระในยุคราชวงศ์หมิง หรือราวๆ คริสตศตวรรษที่ 14 โดยผลิตออกมาใช้ในพระราชวัง หลังจากนั้นได้มีการผลิตเพื่อใช้ในกรุงนานกิง (เมืองหลวง ณ ขณะนั้น) โดยมีลักษณะเป็นแผ่นเรียบธรรมดา สำหรับในฝั่งยุโรปก็มีหลักฐานว่ามีการใช้กระดาษทำความสะอาดหลังจากปลดทุกข์ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 แต่ก็ยังไม่ได้เป็นที่แพร่หลายมากนัก 

กำเนิดอย่างเป็นทางการ 

หลักฐานความ Mass เริ่มต้นเมื่อประมาณ 100 ปีที่แล้ว ประมาณปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 โดยนายโจเซฟ กาเย็ตตี้ (Joseph Gayetty) ชาวอเมริกัน ได้มีความคิดริเริ่มที่จะผลิตมาจำหน่ายให้กับคนทั่วไป แต่น่าเสียดายที่ไม่เป็นที่นิยมนัก เพราะยังมีขนาดใหญ่ ตและถูกมองว่าเป็นสินค้าสิ้นเปลือง ใช้ครั้งเดียวก็ทิ้ง สู้นำกระดาษเก่าๆ อย่างกระดาษหนังสือพิมพ์ ใบปลิว หรือกระดาษห่อของมา Reuse ใช้ไม่ได้

 หลังจากนั้นประมาณ 20 ปีต่อมา พี่น้อง Scott ได้พัฒนากระดาษชำระรูปแบบใหม่ขึ้นมา คราวนี้มีลักษณะเป็นม้วน ทำรอยปุให้ฉีกง่าย มีความนุ่ม ไม่ใหญ่เทอะทะ แล้วนำไปจัดวางใช้ในห้องน้ำในลักษณะแฟชันดีไซน์ที่มีความสวยงาม สร้างค่านิยมว่าห้องน้ำและโถชักโครกสวยๆ ต้องมีกระดาษชำระวางอยู่ด้วยถึงจะเก๋จะเลิศในยุคนั้น จากนั้นกระดาษชำระก็อยู่คู่กับห้องน้ำเรื่อยมาตราบจนปัจจุบัน 

แพร่หลายในไทย 

สำหรับในประเทศไทย เช่นเดียวกับทั่วโลกที่ในระยะแรกจะใช้เฉพาะคนชั้นสูง หรือผู้ที่มีฐานะร่ำรวย เพราะต้องนำเข้าจากต่างประเทศ ต่อมาได้มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ตั้งโรงงานผลิต และมีรูปแบบที่หลากหลายมากขึ้น ประกอบกับการเข้ามาของสุขภัณฑ์ที่มีความสวยงาม จึงทำให้กระดาษชำระได้รับความนิยมตราบจนถึงปัจจุบัน 

ทุกวันนี้กระดาษชำระเป็นสิ่งจำเป็นขั้นพื้นฐานที่ทุกบ้านและทุกห้องน้ำต้องมี ไม่จำกัดเฉพาะคนชั้นสูงหรือผู้ที่มีฐานะร่ำรวยอีกต่อไป

ข้อมูลจาก

มนฤทัย ไชยวิเศษ. ประวัติศาสตร์สังคม-ว่าด้วยส้วม และเครื่องสุขภัณฑ์ในประเทศไทย, สำนักพิมพ์มติชน มิถุนายน 2545